حالت نشخوار ذهنی(Rumination)

حالت نشخوارذهنی یکی از حالتهایی است که در سالیان اخیر مورد توجه روانشناسان قرار گرفته است .یکی از دلایل مهم توجه به این حالت ، اثبات وجود ارتباط بین حالت نشخوار ذهنی با ابتلا و یا تشدید اختلال افسردگی می باشد. گروهی از روانشناسان حالت نشخوار ذهنی را بسیار شیبه به حالت افکار وسواسی می دانند و اعتقاد دارند که هر دو این حالتها با افکار مزاحم و تکراری همراه هستند و تفاوت مهم این دو آن است که افکار وسواسی حالتی است که بیشتر در اشخاص مضطرب و نشخوار ذهنی بیشتر در اشخاص افسرده قابل مشاهده می باشد.

نلون هاکسما روانشناس معروف آمریکایی در مورد حالت نشخوارذهنی پژوهشهای زیادی انجام داده است . بنظر وی اشخاص در مقابل رویدادهای مختلف زندگی دو نوع سبک پاسخ مختلف دارند. سبک پاسخ همراه با نشخوار ذهنی یکی از این سبکها می باشد و سبک پاسخ دیگر سبک پاسخ توجه برگردانی (Distraction) است. اشخاصی که سبک پاسخ نشخوار ذهنی دارند به صورت مداومی در تلاش برای یافتن علل اتفاقات رخ داده هستند و دائما سوالاتی در مورد علل احتمالی رویدادهای رخ داده مطرح می کنند.در مقابل اشخاصی که سبک پاسخ توجه برگردانی دارند. در مقابل رویدادهای مختلف قادرند دریچه ی ذهن خود را بر روی افکار ناراحت کننده بسته و تمرکز خود را بر روی عوامل محیطی و یا بیرونی متوجه نمایند. بنظر نلون هاکسما اشخاصی که سبک پاسخ نشخوار ذهنی دارند در خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال افسردگی می باشند.

درمانگران شناختی- رفتاری جدید که به درمانگران فراشناختی معروف هستند نیز به نقش نشخوار ذهنی در ابتلا به اختلالات خلقی اعتقاد دارند. به نظر آنان وجود سبک تفکری که یکی از ویژگیهای آن وجود نشخوار ذهنی است می تواند یکی از عوامل ابتلا به اختلالات خلقی می باشد.

امروزه پژوهشها در زمینه ی حالت نشخوار ذهنی ادامه دارد و هنوز بسیاری از حقایق در این زمینه روشن نشده است. در این زمینه تاکید اکثر پژوهشگران بر روی نقش حالت نشخوار ذهنی در ابتلا به اختلال افسردگی است.

نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا(متخصص روانشناسی بالینی)

واژه های کلیدی: نشخوار ذهنی ، افسردگی ، توجه برگردانی ، درمان شناختی- رفتاری ، درمان فراشناختی

۴/۸ /۹۵